Speak out loud!

Jouw stem

Er is al veel gezegd en gesproken, de afgelopen periode n.a.v. de aflevering van ‘BOOS’.

En nu? Alle discussies daargelaten, wil ik niet wachten op allerlei procedures en regels die nu moeten gaan ontstaan. Laten we gewoon beginnen. Beginnen met het plaveien van een (nieuwe) weg. Gaan staan voor wie we zijn. Ons uitspreken in situaties die niet door de beugel kunnen. Of dat nu jouzelf overkomt of dat je het zíet gebeuren.

Voor mij een interessante vraag in deze is; wat houdt (m.n.) vrouwen en groepen die in de minderheid zijn, tegen om zich uit te spreken? Waar komt die angst (of mag je het soms ook onvermogen noemen?), om voor onszelf op te komen vandaan? Het lijkt in veel gevallen in onze genen te zitten. Altijd maar weer een stapje terug doen, die ander voor laten gaan.

En zit het niet in onze genen, dan is het in elk geval een gecultiveerd proces. Zeker als je naar de ontwikkeling van de mensheid kijkt. Nog niet zo heel lang geleden werd bijvoorbeeld van vrouwen in Nederland verwacht dat ze hun baan opgaven op het moment dat ze gingen trouwen. Je zult er misschien verstelt van staan, maar in de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw was dit nog gemeengoed.

Om dit allemaal te begrijpen moeten we een heel grote stap terug. Een kort resumé van vele jaren menselijke geschiedenis…

Een stukje geschiedenis

Er was eens…. Héél, héél lang geleden…. Mannen gingen erop uit om te jagen, en vrouwen zorgden. Daar was niets mis mee. Mannen beschikten gewoon over meer kracht en snelheid dan vrouwen. Hun hele lichaamsbouw was ingesteld op jagen. En vanuit die historie is het in al die decennia zo gegroeid dat vrouwen dicht bij huis bleven en zorgden voor het gezin en huishouden.

Alleen, op een gegeven moment is dit ontzettend scheef gegroeid. Mannen eigenden zich vanuit hun rollen een bepaalde macht toe; vrouwen mochten niet stemmen, hadden geen recht op bezit, mochten zich er niet mee bemoeien als het om toekomstkeuzes ging etc. etc. Ze moesten zich dus vooral aanpassen. En ja, daar zit volgens mij een belangrijk deel van de situatie; aanpassen! Vrouwen leerden steeds beter anderen te lezen. Ze hebben hun voelsprieten in al die eeuwen zo goed weten te ontwikkelen, dat ze al van veraf kunnen ‘ruiken’ of een situatie gevaarlijk is of niet. Ze moesten wel. Het was (en ís soms nog) gewoonweg een kwestie van overleven. Kijk maar naar vrouwen in een gewelddadige relatie; die voelen vaak al aan de manier waarop hun partner de deur bij binnenkomst achter zich sluit hoe zijn humeur is. Een nood dus!

Van de nood een deugd maken

En van die nood kun je ook een deugd maken, het voor je laten werken. Die voelsprieten, dat aanpassingsvermogen heeft vrouwen ook veel gebracht. We moeten dit ook niet los willen laten. Het is voor een belangrijk deel wie we zijn. En we maken er de wereld ook een stuk mooier mee. Afstemmen op, rekening houden met anderen, nee, daar is niets mis mee.

En oké, het is niet overal zo, er zijn zéker uitzonderingen. Er zijn ook plekken, culturen waar vrouwen zorgen voor brood op de plank en juist mannen meer rondom huis zijn. Maar grofweg genomen, is het andersom.

Laten we wat dichter bij huis blijven. Het gaat daar hier en nu tenslotte ook om. Bij ons, hier in Nederland/Europa, bij ons in de 21e eeuw. Waar al die eeuwen dat vrouwen uitgesloten zijn geweest van het politieke, openbare en professionele leven grote gevolgen heeft op onze huidige maatschappij.

Maatschappelijke gevolgen

Grote gevolgen omdat vrouwen niet hebben geleerd zich uit te spreken. Niet hebben geleerd om tegen de geldende regels in te gaan. Niet hebben geleerd voor zichzelf op te komen. Niet hebben geleerd om op zichzelf te vertrouwen en te handelen vanuit hun kennis en kracht. Niet hebben geleerd om te gaan met feedback. Niet hebben geleerd trots te zijn op wat ze kunnen, wat ze doen en wat ze bereikt hebben. Én dit dan ook nog eens te uiten.

Het almaar aanpassen heeft hen klein gehouden. Terwijl er zoveel potentie is. Het goede nieuws is; dit kunnen we veranderen! En dan zullen niet alleen vrouwen, maar ook mannen hier hun voordeel mee doen.

Dit veranderproces begint al op de basisschool; leer kinderen omgaan met feedback, zorg dat er bij beoordeling van werk (toetsen, praktijkopdrachten etc.) méér dan één beoordelaar is, leer kinderen in gesprek gaan met hun docenten over wat beter of anders kan. Hiermee ontwikkelen zij vaardigheden die later, in hun werkzame leven, ontzettend waardevol zijn.

Leer m.n. meisjes beter naar zichzelf te luisteren én hun gedachten, ideeën te delen met de buitenwereld. Leer jongens respect te hebben voor die ideeën, leer ze dat iedereen gelijk is. Zo komen we nader tot elkaar.

En ja, ook van buitenaf moet de cultuur van ‘vrouwen moeten vooral aardig, vriendelijk overkomen’ stoppen. Wist je dat vrouwen en minderheden vaak dubbel zo hard moeten werken om als én aardig én competent gezien te worden? Veel vrouwen houden zich in, gebruiken bij het ventileren van ideeën en/of meningen ‘inperkende communicatie’. Zijn bang dat hun ideeën niet gehoord worden of niet positief worden ontvangen zonder verontschuldigingen, tussenwerpsels als ‘Eigenlijk’, ‘Bijna’, ‘Min of meer’ of zinnen als ‘Ik ben geen deskundige, maar…’. En ga zo maar door.

Doen!

Maar ‘verbeter de wereld, begin bij jezelf’ is mijn credo. Voor vrouwen én andere minderheden die onderdrukt worden. In je eentje kun je al heel veel stappen zetten, om er zo aan bij te dragen een grotere verandering bij anderen teweeg te brengen.

Ik ben me hier bewust van. Wil hier wat aan doen. En ja, daarin ga ik hobbels en situaties tegen komen die ver buiten mijn comfortzone liggen. Alleen; daar laat ik me niet door weerhouden om te beginnen met de eerste stappen. Doe je mee?

 

Meer
artikelen